برند چیست؟

برند (نام تجاری) می تواند یک نام، اصطلاح، علامت، طرح و یا ترکیبی از این ها باشد که برای شناسایی کالاها یا خدمات فروشندگان و متمایز کردن آن ها از رقبا استفاده می شود. بطور خلاصه، برند (نام تجاری) تعهد دائمی یک فروشنده به خریداران جهت ارائه مجموعه ای از ویژگی ها، مزایا و خدمات خاص می باشد.

برندها دارایی های نهفته شرکت ها هستند که باعث بالا رفتن ارزش نهایی محصولات نزد مشتریان می شوند. همچنین، می توانند برای سهامداران ارزش افزوده سهام ایجاد کرده و باعث افزایش ورودی شرکت ها شوند. در واقع، یک برند می تواند متاثر از ظاهر محصولات و خدمات و نیز محل و نحوه ارائه آن ها باشد. در هر صورت، تا زمانی که محصول یا خدمتی دارای وجه تمایز مشخصی نباشد، نمی توان به سادگی آن را برند نامید.

لازم به ذکر است که صاحبان برندها می توانند گواهینامه ثبت برند خود را از اداره کل مالکیت صنعتی و علائم تجاری کشور خود دریافت نمایند. گواهینامه ثبت برند در واقع سند معتبری است که برای صاحب برند مزایایی بسیاری را به همراه دارد.

از دیگر دلایل ثبت برند این است که صاحب برندی انحصار یک نام تجاری را در اختیار خود گرفته و به رقبای خود اجازه کپی و استفاده از آن را نخواهد داد. در واقع، زمانی برندها دارای ارزش مالی می شوند که اصول و قواعدی در رابطه با ثبت آن ها (مانند انتخاب نام یکتا، ارائه کالاها و خدمات سودآور و تبلیغات موثر) رعایت شوند.

دلایل ثبت برند

اولین گام برای شروع هر فعالیت تجاری، انتخاب و ثبت برند (نام تجاری) آن جهت جلوگیری از کپی برداری رقبا می باشد. یکی از دلایلی که صاحبان سرمایه باید برای کسب و کار خود یک نام تجاری انتخاب کنند این است که محصولات و خدمات آن ها بتوانند توسط مشتریان شناخته و خریداری شوند. ثبت برند نیز می تواند مستقیما بر اعتبار هر نوع کسب و کاری اثر گذاشته و صاحب برند این امکان را خواهد داشت تا توسط دولت حمایت شده و مشتریان بیشتری را به سمت برند خود جذب نماید.
از دیگر دلایل ثبت برند این است که صاحب برندی انحصار یک نام تجاری را در اختیار خود گرفته و به رقبای خود اجازه کپی و استفاده از آن را نخواهد داد. در واقع، زمانی برندها دارای ارزش مالی می شوند که اصول و قواعدی در رابطه با ثبت آن ها (مانند انتخاب نام یکتا، ارائه کالاها و خدمات سودآور و تبلیغات موثر) رعایت شوند.

شرایط ثبت علامت تجاری در ایران

یک برند تجاری حرفه ای باید شرایط و ویژگی های مشخصی داشته باشد که مشتری و یا مخاطب بتواند روی آن حساب کند، پس حائز شرایط خاص زیرمی باشد:
ابداع و نوآوری
همان طور که از نامش پیداست ابداع و نوآوری یعنی آفریدن و خلقت چیزی نو و جدید که قبل از آن کسی نه دیده باشد نه تجربه کرده باشد.
با توجه به تعریف بالا علامت تجاری باید از خلاقیت و نوآوری برخوردار باشد، به این معنا که شما نامی که برای علامت تجاری برمی گزینید به قدری جدید وخلاقانه باشد که مخاطب در وهله ی اول جذب همین نوآوری شود، حداقل به عبارت دیگر می توان گفت علامت تجاری نباید تکراری و یا مشابه علایم مستعمل قبلی باشد.
برخی از افراد با افزایش یا کاهش یک حرف یا یک شکل کوچک به اشکال قبلی مدعی ثبت علامت تجارتی می شوند
که در این حالت متصدی ثبت ضمن رد آن مانع ثبت علایم تکراری می شود. استناد و ادعای چنین مدعیانی این است که علامت پیشنهادی عین علامت قبلی و مستعمل نمی باشد.

2-عدم ایجاد اشتباه در نظر مشتری

علائم تجاری باید از صداقت، شفافیت و روشنی و وضوح برخوردار باشند یعنی جهت ثبت علامت تجاری باید به نحوی طراحی، ترسیم و تعیین را با دقت انجام دهید که موجب خطا، اشتباه، فریب و گمراهی مخاطب نباشد.
در واقع منظور این است که که برند و یا علامت تجاری شما منحصر به فرد باشد، و هیچ گونه شباهتی به علامت یا برند دیگری نداشته باشد.
در نتیجه هر گونه شباهتی که مشتری، مصرف کننده و یا در اصل مخاطب را در هر زمینه ای دچار اشتباه کند یعنی شرایط لازم جهت ثبت برند را ندارد.

3.تمایز و تشخص

از مهم ترین شرایط ثبت علامت تجاری می توان به متفاوت بودن در هر زمینه ای اشاره کرد که هر کسی بتوانند با نگاه ساده آن را تمیز دهند؛
در واقع علامت تجاری یک شرکت باید در میان علایم شرکت های مشابه، مشخص و متمایز باشد و توسط افراد عادی به سهولت تمیز داده شود.
به عنوان مثال هیچ چشمی و هیچ نگاهی دو علامت تجاری نایک و اپل را با یکدیگر اشتباه نخواهد گرفت.

قوانین انتخاب نام برند

برند (نام تجاری) و لوگوی آن باید نشان دهنده ویژگی های محصول بوده و از طرح، رنگ و نقش های واضح و ساده، در آن استفاده شده باشد.
اسامی مشهور و نام مناطق جغرافیایی قابل ثبت نیستند.
ثبت برند انتخابی با شباهت ۵۰ درصدی به برندی دیگر، ممکن نیست.
واژه های عام برای نام تجاری مردود می شوند. (برای مثال، میز یا صندلی)
واژه ها بعنوان صفات محصول قابل ثبت نیستند؛ مگر اینکه بخشی از نام تجاری باشند.
علائم گمراه کننده برای محصولات غیر قابل ثبت هستند. (برای مثال، نماد گاو برای محصولات گیاهی)
علائم خلاف قوانین عمومی و اسلامی قابل ثبت نیستند.
پرچم ها، نشان های سلطنتی و علائم رسمی دولتی غیر قابل ثبت هستند.

مدارک برای ثبت شخصی برند (حقیقی)

کپی شناسنامه و کارت ملی فرد مالک
نمونه لوگوی نوشتاری برند (اختیاری)
کارت بازرگانی فرد مالک (برای نام برند لاتین)
جواز کسب شخص مالک (برای نام برند فارسی)
فهرست کامل اقلام (مطابق با جواز)

مدارک برای ثبت شرکتی برند (حقوقی)

کپی شناسنامه و کارت ملی مالک یا مالکین شرکت
روزنامه تأسیس و آخرین تغییرات شرکت
نمونه لوگوی نوشتاری برند (اختیاری)
کارت بازرگانی مالک یا مالکین شرکت (برای نام برند لاتین)
جواز کسب شرکت (برای نام برند فارسی)
فهرست کامل اقلام (مطابق با جواز)

ثبت برند در خارج از کشور

ثبت برند (نام تجاری) در کشورهای دیگر دنیا امکان پذیر بوده و باید پیش از هر اقدامی، برند مورد نظر را در داخل کشور مبدا به ثبت رساند. اما اولین مرحله برای ثبت بین المللی یک برند، درخواست و تکمیل فرم اظهارنامه نام تجاری از اداره مالکیت صنعتی و علائم تجاری است که باید در آن، مشخصات نام تجاری مانند فونت، رنگ و نوع آن ذکر شود. این فرم نیز شامل فهرست طبقه بندی بین المللی علائم تجاری است که صاحب برند می تواند طبقه نام تجاری خود را از داخل این لیست پیدا کند.
خوشبختانه، ثبت برندها و علائم تجاری در اکثر کشورهای دنیا امکان پذیر بوده و دولت های آن ها از این امر کاملا حمایت می کنند. هر کشوری برای خود یک سازمان ملی یا منطقه ای ثبت علائم تجاری دارد، اما به منظور تسهیل روند، یک سیستم بین المللی ثبت علائم تجاری توسط سازمان جهانی مالکیت معنوی WIPO ایجاد شده است.

ویژگی های علامت تجاری (برند تجاری)

یک علامت تجاری نیرومند به طور کامل باید از این صفات برخوردار باشد:

• تناسب
• جایگاه مناسب
• تحمل پذیری
• اعتبار
• الهام بخشی
• بی همتایی
• جذابیت

برند از نظر مصرف کننده یعنی:

• منشا یا مبدا محصول
• واگذاری مسئولیت به تولیدکننده
• خطرپذیری کمتر
• هزینه پرس و جوی کمتر
• نشانه کیفیت
• معامله یا عهد و پیمان با تولیدکننده محصول
• وسیله نمادین برای اظهار شخصیت

نکاتی درباره ثبت علامت تجاری

داشتن علامت تجاری اختیاری است مگر در مواردی که دولت آن را الزامی قرار دهد، یعنی
حق استعمال انحصاری علامت تجارتی فقط برای کسانی محسوب می شود که علامت خود را به ثبت برساند .
علامت تجارت قابل نقل و انتقال است و باید وفق مقرارت قانون ثبت علایم و اختراعات ایران به ثبت برسد .
اجازه استفاده از علامت ثبت شده به دیگران در ایران باید به ثبت برسد .
برای علامت گواهی ثبت علامت صادر خواهد شد .
مدت اعتبار ثبت علامت برای هر بار ۱۰ سال است، در واقع شما هر هزینه ای که برای ثبت برند و یا علامت تجاری می کنید برای مدت ده سال می باشد.
برای ثبت چند علامت باید به تعداد آنها اظهار نامه جداگانه داده شود .
تغییرات مربوط به نشانی رسمیت نخواهد داشت مگر اینکه به ثبت رسیده باشد.